Τα παιδιά, κυρίως κατά την περίοδο της προεφηβείας και εφηβείας, είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στο να μιμούνται και να αναζητούν πρότυπα μίμησης οπουδήποτε στον περίγυρο και το ευρύτερο περιβάλλον τους, ψηφιακό και μη.
Τα συνηθισμένα πρότυπα των παιδιών εδώ και δεκαετίες είναι αυτά των διάσημων αθλητών, ηθοποιών, τραγουδιστών, μόνο που πλέον μέσω της τεχνολογίας και των social media έχουν έρθει να προστεθούν και αυτά των instagramers, bloggers, youtubers. Είναι τόσο εύκολο πλέον να παρακολουθεί κανείς την καθημερινότητα αυτών των προτύπων, μέσα από τα posts και τα stories τους, ενώ δίνεται στα παιδιά και η δυνατότητα της άμεσης επικοινωνίας μαζί τους μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Και ενώ υπάρχουν φαεινά παραδείγματα και ουσιαστικά πρότυπα όπως ενός διάσημου αθλητή με ήθος και αξίες ή ενός ηθοποιού που υποστηρίζει την οικολογία και τις δράσεις της, σίγουρα υπάρχουν και οι περιπτώσεις εκείνες των διαδικτυακών προτύπων που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τα παιδιά. Ποιες είναι αυτές;
- Οι διαδικτυακές διασημότητες που εκθέτουν όλη τους τη ζωή ζωντανά στο διαδίκτυο, περιφέρονται παντού με μία web camera που αναμεταδίδει ό,τι βλέπουν, λένε και κάνουν, παίρνουν μέρος σε challenges ή κάνουν φάρσες, χωρίς να έχουν στην ουσία κάτι να πουν ή ένα σημαντικό μήνυμα ή τρόπο ζωής να παρουσιάσουν.
- Εκείνοι που προωθούν έναν συγκεκριμένο τρόπο lifestyle, και μια εγωκεντρική διάθεση και προβολή της ωραίας εμφάνισης και του προκλητικού ντυσίματος, προωθώντας τον άκρατο καταναλωτισμό, το εφήμερο, την «καλή ζωή» τώρα, γρήγορα, άμεσα.
- Η πιο επικίνδυνη ίσως κατηγορία των διαδικτυακών celebrities είναι τα άτομα εκείνα που μέσω της επιρροής που ασκούν, προωθούν μηνύματα μίσους και θεωρίες συνομωσίας.
Πόσο μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τα παιδιά οι διαδικτυακοί celebrities;
Η ψηφιακή κουλτούρα της κενότητας αποτελεί έναν σημαντικό κίνδυνο για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Τα παιδιά που γίνονται followers ή subscribers τους εύκολα θα θελήσουν να τους μοιάσουν, να γίνουν αγαπητοί, διάσημοι, επιτυχημένοι, πλούσιοι, σχεδόν άκοπα, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις, μόρφωση, χωρίς προσπάθεια.
Πώς θα εξασφαλίσουμε ότι το παιδί μας θα μπορεί να κρίνει σωστά ποιους διαδικτυακούς διάσημους θα ακολουθήσει και σε ποιον βαθμό αυτοί θα επηρεάσουν τον τρόπο ζωής, τις αξίες του και θα αποτελέσουν πρότυπα με θετικό πρόσημο;
1. Οφείλουμε να καλλιεργούμε ταλέντα και να στρέφουμε έγκαιρα τα παιδιά μας σε δραστηριότητες μέσα από τις οποίες θα διδαχτούν πως για να κερδίσουν κάτι, πρέπει να κοπιάσουν.
2. Τα ωθούμε στη δημιουργικότητα που συνδέεται με τις νέες τεχνολογίες, με εκμάθηση προγραμματισμού, τη ρομποτική και στις δραστηριότητες που τους χαρίζουν υγιές μυαλό και σώμα.
3. Μαθαίνουμε στο παιδί πώς να χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρονικό μέσο προς όφελος του, πώς να ξεχωρίζει το μήνυμα που κρύβει σκοπιμότητα, και πώς να εντοπίζει την πραγματική γνώση.
4. Προωθούμε υγιή πρότυπα στα παιδιά μας συζητώντας μαζί τους, σχολιάζοντας μαζί τους τις δημοσιεύσεις που τα εντυπωσιάζουν, εξαίροντας σημαντικές προσωπικότητες όπως επιστήμονες, δημιουργούς, συγγραφείς, αθλητές που έχουν αποδείξει ότι αξίζουν της προσοχής μας.
5. Και φυσικά, δεν ξεχνάμε ποτέ ότι οι αξίες και η ηθική μπολιάζονται μέσα στην οικογένεια και ότι τα σημαντικότερα πρότυπα στη ζωή των παιδιών μας είμαστε εμείς οι γονείς.