12-15

Social media: Γιατί τα παιδιά εθίζονται τόσο μαζί τους;

Ποιος είναι ο αληθινός λόγος που τα παιδιά εθίζονται τόσο πολύ στα social media, και πώς μπορούμε να τα νουθετούμε σωστά και έμπρακτα οι γονείς;

Ολοένα και περισσότεροι γονείς ανησυχούν βλέποντας τα παιδιά τους να αφιερώνουν υπερβολικό χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προσπαθούν να βρουν τρόπους για να περιορίσουν τη χρήση τους.

Γιατί το παιδί μου θέλει να είναι συνέχεια «ενεργό»;

Α. Η αλήθεια είναι ότι το παιδί μπορεί να έχει μεγάλη οικειότητα με την τεχνολογία και να γνωρίζει τα πάντα γύρω από τη λειτουργία των κοινωνικών δικτύων, ας μην ξεχνάμε όμως πως δεν έχει την ωριμότητα του ενήλικα ή τις υποχρεώσεις του.

Ο ενήλικας έχει μάθει να μοιράζει τον χρόνο του σε σημαντικές για αυτόν ενασχολήσεις, και πιέζεται από τις ρεαλιστικές υποχρεώσεις του κρατώντας τον εαυτό του υπό έλεγχο.

Αντίθετα, στο παιδί δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί το τμήμα του εγκεφάλου που μπορεί να ελέγξει τον παρορμητισμό του. Όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο μεγαλύτερη είναι η τάση του να θέλει κάτι συγκεκριμένο εδώ και τώρα.

Β. Το παιδί νιώθει ότι χρειάζεται την αποδοχή των άλλων παιδιών, θέλει να μην «βαριέται» αλλά να περνάει ευχάριστα την ώρα του, να μαθαίνει συνεχώς κάτι καινούργιο. Και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να έχει την άμεση, επιφανειακή ικανοποίηση αυτών των αναγκών του.

Παίρνει το κινητό στο χέρι και με μία κίνηση λαμβάνει όλα αυτά που θέλει σε μικροδόσεις. Μετά θέλει κι άλλο, κι άλλο, με τον χρόνο να περνάει πάνω από μια οθόνη αλλά και το μυαλό να εκπαιδεύεται στο να αναζητά τη μικροδόση ικανοποίησης της περιέργειας, της αυταρέσκειας, της διασκέδασης. Αυτές οι μικροδόσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι που εγκαθιδρύουν πολύ εύκολα τη συνήθεια και τον εθισμό.

Ποιος είναι ο ρόλος του γονιού στον έλεγχο χρήσης των social media από το παιδί;

1. Θέτουμε όρια στο παιδί, κάτι που από τη φύση του το ίδιο δεν μπορεί να κάνει.

Πολλές φορές νομίζουμε ότι θέτοντας ρεαλιστικά όρια στο παιδί, το καταπιέζουμε. Στην πραγματικότητα όμως απλά λειτουργούμε ως ο απαραίτητος εξωτερικός έλεγχος μέχρις ότου το παιδί ωριμάσει βιολογικά και μπορεί να οριοθετήσει μόνο τον εαυτό του.

Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι τα όρια χρειάζονται ακόμη και σε περιπτώσεις που το παιδί φαίνεται σαν να οριοθετεί μόνο τον εαυτό του. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι το παιδί απλά δεν βρίσκει κάτι αρκετά ενδιαφέρον ώστε να ασχοληθεί μαζί του.

2. Εκπαιδεύουμε το παιδί σε ορισμένες υγιείς συνήθειες που υιοθετούν όλα τα μέλη της οικογένειας:

- Δεν ασχολούμαστε με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δεν θα απαντάμε σε μηνύματα όταν καθόμαστε στο τραπέζι να φάμε. Ακόμα κι όταν το παιδί τρώει μόνο του, καλό είναι να μάθει να κάθεται στο τραπέζι, χωρίς το κινητό ή το τάμπλετ του.

- Όταν συζητάμε για κάποιο προσωπικό ή οικογενειακό θέμα, δεν υπάρχει μπροστά μας οθόνη.

- Δεν παίρνουμε μαζί μας το κινητό στην τουαλέτα ή κατά τη διάρκεια του μπάνιου, ακόμα κι εάν αυτό παίζει βιντεάκια, μουσική ή οτιδήποτε άλλο.

3. Εξηγούμε στο παιδί πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι η συντροφιά του παντού.

Αυτό όμως γίνεται έμπρακτα, έχοντας εμείς οι γονείς μια έτοιμη εναλλακτική της οθόνης λύση ή απασχόληση οποιαδήποτε στιγμή το παιδί κουραστεί ή βαρεθεί.

Τα social media μπορεί να γίνουν πολύ εύκολα εθιστικά, το γνωρίζουμε καλά και εμείς οι μεγάλοι. Η θέσπιση ορίων στη χρήση τους, η καθιέρωση κοινού οικογενειακού χρόνου και οι εναλλακτικές προτάσεις απασχόλησης του παιδιού το οδηγούν σταδιακά στον αυτοέλεγχο και στην υγιή κοινωνική δικτύωση εντός και εκτός social media.